Επίσκεψη μαθητών του Γενικού Λυκείου Άμφισσας

 Στα πλαίσια των φιλολογικών μαθημάτων τους,  οι καθηγήτριες Έφη Ραφτοπούλου και Ηλιάνα Κουκούλη μαζί με τους μαθητές των Β1 και Β2 τμημάτων  του Γενικού Λυκείου Άμφισσας, επισκέφτηκαν σήμερα τη βιβλιοθήκη μας. 

Παρουσίασαν ένα αφιέρωμα στον Έλληνα λογοτέχνη Αντώνη Σαμαράκη. Τα παιδιά χωρισμένα σε ομάδες ανέλαβαν να αναπτύξουν κι από ένα θέμα σχετικό με το λογοτεχνικό έργο του Σαμαράκη καθώς και για την προσφορά του στα παιδιά, στους εφήβους στην επιστήμη και στη χώρα. 

Από τη δανειστική συλλογή της βιβλιοθήκης δείξαμε στα παιδιά βιβλία του συγγραφέα καθώς και δύο δημοσιεύματα του 1998 από τον τοπικό τύπο, χρονιά την οποία ο μεγάλος αυτός Έλληνας λογοτέχνης είχε επισκεφθεί την Άμφισσα και έγινε Επίτιμος Δημότης της. 

Ευχαριστούμε πολύ τους μαθητές και τις καθηγήτριές τους για αυτή τους την επίσκεψη.

Παναγιώτης Κοντός (1936-2024)

 Γεννημένος στη Γουριά Μεσολογγίου στις 29 Μαρτίου 1936, τελείωσε το σχολείο στο Αιτωλικό, φοίτησε στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, συνέχισε με μεταπτυχιακές σπουδές στη Θεωρητική Γλωσσολογία στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο του Οχάιο των ΗΠΑ και έλαβε τον τίτλο του διδάκτορος από το Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ για τη διατριβή του με θέμα «Φωνολογική ανάλυση του αιτωλικού ιδιώματος». Υπηρέτησε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών περισσότερα από 40 χρόνια σε διάφορες θέσεις ξεκινώντας από βοηθός το 1966, συνεχίζοντας ως λέκτορας και Αναπληρωτής Καθηγητής του Τομέα Γλωσσολογίας και ολοκληρώνοντας τη σταδιοδρομία του ως Γενικός Γραμματέας του Ιδρύματος.

Με πολλή θλίψη πληροφορηθήκαμε το θάνατο του αγαπημένου καθηγητή Παναγιώτη Κοντού. Σε ό,τι βοήθεια του ζητούσαμε, ανταποκρινόταν με αποτελεσματική προθυμία. Να συντρέξει στην βιβλιοπαρουσίαση του ‘‘Τελευταίου Κόμη των Σαλώνων’’, να παραχωρήσει την αίθουσα της ‘‘Στοάς του Βιβλίου’’ για εκδηλώσεις στην Αθήνα, όπως για τον Τάκη Παυλοστάθη. Ακόμη να μας παράσχει φιλοξενία δημοσιευμάτων στο περιοδικό ΑΙΤΩΛΙΚΑ, αφού δεν διαθέτουμε τέτοιο στη Φωκίδα, προσφέροντας και σημαντικά βιβλία για εμπλουτισμό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Άμφισσας. Πάντοτε θα τον φέρνουμε με σεβασμό κι ευγνωμοσύνη στη μνήμη μας…

† Ευσταθία (Λούλα) Τομαρά – Σταθοπούλου (1930-2024)

 

Τούτες τις ταραχώδεις μέρες, έφυγε απ’ τη ζωή η Λούλα, χήρα Ευθυμίου Σταθόπουλου σκορπίζοντας θλίψη σε συμπατριώτες και φίλους. Γεννήθηκε το 1930 στην Ιτέα όπου και μεγάλωσε, κόρη του Ανδρέα και της Ευθυμίας Τομαρά. Σπούδασε Οικονομικά στην ΑΣΟΕΕ, όπου και γνώρισε τον επίσης σπουδάζοντα, (αποκλεισμένον από τη Σχολή που επιθυμούσε, λόγω κοινωνικών φρονημάτων), Ευθύμιο Ν. Σταθόπουλο. Ήταν σχέση ζωής. Τέλεσαν το γάμο τους στην Αθήνα το 1961. Ο Θύμιος δούλευε στη ΔΕΗ, η Λούλα στην ΕΥΔΑΠ. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα που έφθασε στη θέση Διευθύντριας Προσωπικού στον Οργανισμό έως την συνταξιοδότησή της.

Έζησαν την απόλυση του Θύμιου απ’ τη δουλειά τον καιρό της δικτατορίας. Στο σπίτι τους, στην οδό Καψαμπέλη στην Αθήνα, κατέφευγαν κυνηγούμενοι απ’ το καθεστώς, μεταξύ τους κι ο φίλος τους Γιώργος Γάτος. Με τη Μεταπολίτευση, ενώ αργούσε η επάνοδος του Θύμιου στην Υπηρεσία του, πέρασε σε άλλη απ’ την έκδοση τοπικής εφημερίδας (προδικτατορικός «Φωκικός Ταχυδρόμος») δραστηριότητα. Το ξεψάχνισμα των Αρχείων για την ανάδειξη της προσφοράς των προγόνων συμπατριωτών στην Επανάσταση του ’21. Η Λούλα ακολούθησε το Θύμιο στις επισκέψεις σε όλα τα χωριά του Ν. Φωκίδας για τη συγκέντρωση ιστορικών τεκμηρίων απ’ τις Κοινότητες κ.α. Βοηθούσε και στο γράψιμο (δακτυλογράφηση) του υλικού για το εμβληματικό βιβλίο του Ε. Σταθόπουλου «Η Φωκίδα της Επανάστασης», Αθήνα 1994.

Η συνταξιοδότησή τους έδωσε ακόμη μεγαλύτερη ορμή στην έρευνα και στα ταξίδια, που είχαν μεταξύ άλλων, συντροφιά, τη Νίτσα και τον Μένιο Καραμέρη! φίλους απ’ τα παιδικά χρόνια, μέχρι τέλους… Στο σοβαρό πρόβλημα υγείας του Θύμιου, που τον καθήλωσε ανήμπορο στο κρεββάτι, η Λούλα στάθηκε ξεχνώντας τον εαυτό της, συνεχώς στο πλευρό του. Τηλεφωνούσαμε να ρωτάμε ‘‘Πώς πάει;’’, δεν παίρναμε τις επιθυμητές απαντήσεις, δεν τολμούσαμε να θίξουμε το θέμα του υπό έκδοση έτοιμου Β΄ Ημίτομου της ‘‘Φωκίδας της Επανάστασης’’. Ο Θύμιος ‘‘έφυγε’’ (2007), η Λούλα ήλθε στο μνημόσυνό του στην Αγ. Ευθυμία, άκουσε κι είπε συγκινητικά δυο λόγια και γυρίζοντας στην Αθήνα, έψαξε, θυμήθηκε, βρήκε το υλικό του βιβλίου. 

Στους ανθρώπους που επιμελήθηκαν την έκδοση, έδωσε ακούραστα συμβουλές κι απαντήσεις και με δαπάνη της, το βιβλίο εκδόθηκε, όσο πιο κοντά στο όραμα του συγγραφέα συζύγου της, που δεν το πρόλαβε. Τα προβλήματα υγείας, δεν την άφηναν. Ερχόταν στην Άμφισσα, Ιτέα, έφερε στην Αγ. Ευθυμία, μετά την εκταφή του Θύμιου, τα οστά του και πιστεύοντας σε ανθρωπιστικές αξίες και κοινωνικά ιδανικά, αντίθετα απ’ τον ατομικισμό και την εκμετάλλευση που κυριαρχούν και μας φαρμακώνουν, προέβη σε πράξεις, όσον αφορά τη σπουδαία προσωπική βιβλιοθήκη του Θύμιου, τα έσοδα απ’ τη διάθεση του βιβλίου και την τύχη του πατρικού του στην Αγ. Ευθυμία.

Οι επαφές, περνώντας τα χρόνια λιγόστεψαν, δεν ανέβαινε πια, όπως ήθελε, στα πάτρια, τα λέγαμε απ’ το τηλέφωνο. Διάβαζε συστηματικά κι είχε πάντοτε καλά λόγια να ειπεί, για τα δημοσιεύματα στην εφημερίδα. Προβλήματα επιδεινούμενα υγείας, απώλεια της αδελφής της, που πολύ της στοίχισε, αδυναμία και διαβάσματος, λόγω όρασης… Ένας ευγενικός, καλοσυνάτος άνθρωπος, υπόδειγμα αφοσιωμένης και άξιας συμπαραστάτριας συζύγου, φτώχυνε φεύγοντας τη ζωή μας…

                                                                                               Φίλοι της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Άμφισσας

 

Περιοδικό ΕΝΕΚΕΝ, τ. 57, Ιουλ. – Δεκ. 2023

 

Σε εποχή που η πνευματική ζωή είχε μεγαλύτερη βαρύτητα, ενδιαφέροντας πολύ και πολλούς, ξεχωριστή θέση κατείχαν τα λογοτεχνικά περιοδικά. Νέα ρεύματα, νέοι συγγραφείς, ζυμώσεις, κριτική απ’ τις στήλες τους, έδιναν το ρυθμό στις εξελίξεις ευρύτερα της κοινωνικής ζωής, προσανατολίζοντας σε ό,τι χρειάζεται ο άνθρωπος, για συμπλήρωση του άρτου κι εξασφάλιση όχι επιβίωσης, αλλά ζωής με νόημα.   

 Σήμερα στους καιρούς της εικονικής πραγματικότητας, ψηφιακής  επιβολής κι ανελέητου ατομικισμού – ωφελιμισμού, όπως γενικά τα έντυπα, κι ο χώρος των λογοτεχνικών περιοδικών, συρρικνώνεται. Όσοι επιμένουν, είτε προσπαθούν να ‘‘προσαρμοστούν’’ στα δεδομένα της αδίστακτης αγοράς, είτε εμμένουν στην παλιά αντίληψη και μορφή. Κι είν’ οι προσπάθειές μας των συφοριασμένων, σαν των Τρώων του Καβάφη…

Το περιοδικό – επιθεώρηση Πολιτισμού ΕΝΕΚΕΝ, ένα ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό εκδοτικό εγχείρημα που κυκλοφορεί από το 2005, έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη και ψυχή του τον Γιώργο Γιαννόπουλο, με το 57ο τεύχος του, μας γέμισε, σε αντίθεση προς τα παραπάνω, με σκέψεις σε έναν πιο αισιόδοξο τόνο. Στις 260 πυκνές σελίδες του περιεκτικού και πλούσιου περιεχομένου, εκτεινόμενου πολύ πέραν των αναμενόμενων, κειμένων πρωτότυπης ύλης (ποιήματα, πεζά, βιβλιοκρισίες), έχει μη απαντώμενες αλλού, ούτε σε απαιτητικά δημοσιογραφικά έντυπα, μελέτες, όπως ‘‘Εθνικισμός και πολυπολιτισμικότητα στην Ινδία’’ του Vijoo Krishnan, ‘‘Κομφούκιος – Πλάτων/ Σοφός Βασιλιάς και φιλόσοφος βασιλιάς’’ της Έλενας Αβραμίδου, αν. καθηγήτριας Φιλοσοφίας στο Διεθνές Παν/μιο της Σαγκάης. Φέρνοντας στο νου τον Τ. Κονδύλη, ιδιαίτερα επίκαιρο με το έργο του ‘‘Θεωρία του πολέμου’’ που προλογικά έψεγε την πλανεμένη εντύπωση ως προς την άνευ αντικειμένου τάχα ενασχόληση με τον Μαρξ, τα κείμενα του οποίου (για εκείνον που ξέρει να τα διαβάζει, σημειώνει) μπορούν ν’ αποτελέσουν εννοιολογικό ή πραγματολογικό βοήθημα στην αέναη και πάντα ατελή προσπάθεια κατανόησης του ανθρώπινου και κοινωνικού μας κόσμου (Θεωρία, σ. 11) με πολύ ενδιαφέρον διαβάσαμε τη ‘‘Χειραφέτηση, επιστήμη και  πολιτική στον Καρλ Μαρξ’’ του Ερνέστ Μαντέλ, προδημοσίευση του ετοιμαζόμενου βιβλίου του ‘‘Γιατί είμαστε επαναστάτες σήμερα’’.

Χρήσιμα κι ενδιαφέροντα είναι τα κείμενα για παλαιότερους συγγραφείς – έργα, για τον Φ. Κάφκα, τον Δ. Χατζή κ.ά. Το εξώφυλλο είναι πίνακας του δικού μας Σπύρου Λύτρα. Δικού του πίνακα έγχρωμη φωτογραφία κοσμεί και το τέλος του περιοδικού, όπου φιλοξενείται ‘‘Κείμενο για τον Γ. Σκαρίμπα – Προβολή του έργου του από τον λογοτέχνη Δημήτρη Αθανασίου’’ των Γεωργίας Δ. Αθανασίου – Δημ. Παλούκη. Ο μόχθος επιλογής της ύλης, ετοιμασίας του τεύχους, μεταφράσεως κειμένων κ.λπ. παραπέμπει στον πολλών επαίνων άξιο διευθυντή, τον Γ. Γιαννόπουλο. Η σχέση – σύνδεσή του με το Γαλαξείδι, τον φέρνει όποτε ευκαιρεί, κοντά μας κι αυτό παρέχει καλές δυνατότητες συμπράξεων και αμοιβαίων ωφελειών.

 

Αναδρομική έκθεση Ζωγραφικής Ευθυμίου Λαζογεώργου

 

Συμπολίτης αγαπητός και φίλος ο Ευθύμιος Λαζογεώργος μας έλεγε από χρόνια ότι δραστηριοποιείται και στη ζωγραφική, αλλά σε Έκθεση, δεν προχωρούσε. Με αξιέπαινη πρωτοβουλία του Πολιτιστικού Κέντρου Φωκίδας, σήμανε η ώρα της παρουσίασης στο κοινό των έργων του. Τριάντα δύο Πίνακες, καρποί μιας πάνω από 20 χρόνια περιόδου, έδωσαν χρώμα  και ζεστά συναισθήματα στο χώρο, αποσπώντας επαινετικά σχόλια κι ευνοϊκή κριτική.

Απ’ τις επιρροές των  μαθημάτων στο Εικαστικό Εργαστήριο Άμφισσας, των παλαιότερων πινάκων, προχωρώντας ο ζωγράφος ανοίγεται στην παραστατική ζωγραφική με τοπία και νεκρές φύσεις όπου τα χρώματα, η συμμετρία των γραμμών στις συνθέσεις οι ευρηματικοί τίτλοι των έργων, γεννούν ένα αξιόλογο αισθητικό αποτέλεσμα. Οι αφομοιωμένες επιρροές απ’ τον Χαράλαμπο Στέφο δείχνουν τη συνέχεια κι ανθεκτικότητα σε έμπνευση – πρότυπα που εξακολουθεί να προσφέρει το ρουμελιώτικο τοπίο, ο τόπος!

Οι ευχές στο ζωγράφο για δημιουργική ανοδική συνέχεια και στο ΠΚΦ, να δραστηριοποιείται έτσι αξιοθαύμαστα στηρίζοντας κι αναδεικνύοντας και τους ντόπιους καλλιτέχνες, είναι η συμπύκνωση των πολύ θετικών εντυπώσεων που αποκομίσαμε επισκεπτόμενοι την αναδρομική έκθεση ζωγραφικής του Ευθυμίου Λαζογεώργου.

Πνευματικό Κέντρο Άμφισσας 10/2 – 18/2/2024

Παρουσίαση βιβλίου: Άντοχος Χαριστίδης, Φρυνίχου καταδίκη λόγω ὑπομνήσεως οἰκείων κακῶν, εκδόσεις Κομνηνός, Αθήνα 2024.

 

Μπορεί δικαστικώς ν’ απαγορεύτηκε να ξαναπαιχτεί η ‘‘Μιλήτου Άλωσις’’, το κείμενο της τραγωδίας να μην διασώθηκε, ο πρώτος όμως καταδικασμένος ποιητής, ο Φρύνιχος, με ό,τι έπαθε, έμεινε στην Ιστορία. Σαν χρονικό, λοιπόν η τόλμη να δραματοποιηθεί ένα σύγχρονο ιστορικό γεγονός, η απροθυμία (ή αμέλεια;) ελέγχου της έντασης της συγκίνησης, που θα μπορούσε να προκληθεί στους θεατές της παράστασης, η πολιτική δίωξη και καταδίκη που υπέστη ο Φρύνιχος, με αιτιολογικό ερειδόμενο στην ὑπόμνηση οἰκείων κακῶν, έγιναν – έδωσαν το υλικό σύνθεσης σε θεατρική μορφή του βιβλίου.

Ο αγώνας λόγων, κατηγόρων – μαρτύρων υπεράσπισης κι απολογούμενου, δηλ. η σύγκρουση Μνήμης – Λήθης, ως προς το τι είναι κοινωνικά αναγκαιότερο, η αντίδραση του ποιητή στην εξωφρενική καταδίκη του και η συνομιλία του, ενώ αποχωρεί, με έναν μάντη, αποτελούν συνοπτικά το περιεχόμενο και την πορεία του έργου. Τούτο δεν γράφηκε ως μια ιστορική αναπαράσταση. Όσο κι αν μπορεί να ηχούν στ’ αυτιά του αναγνώστη: ‘‘ποιος νόμος λέει ότι απαγορεύεται η υπενθύμιση σφαλμάτων που διέπραξε η πόλη;’’ κι αντίθετα, θεατές ‘‘αφήστε μας, θέλουμε να ξεχάσουμε’’, που είχε ακούσει σε χωριά της περιοχής του ο συγγραφέας, να λένε άνθρωποι που είχαν ζήσει τον Εμφύλιο… Συμπυκνώνοντας μνήμες κι από άλλες καταστροφές, του Μεσολογγιού στην Επανάσταση, της Μικρασιατικής το ’22, που έπληξαν τον Ελληνισμό και δεν επιτρέπεται να λησμονούνται, ανεξαρτήτως των ευθυνών πρόκλησής τους, αποβλέπει στο να θίξει το θέμα της συλλογικής μνήμης στην ψηφιακή εποχή που, θεωρητικά έχει τα μέσα, να την καθιστά ανεξίτηλη. Ακόμη έρχεται σε μια εποχή, όταν‧ μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου, έχει αναζωπυρωθεί η συζήτηση – ενασχόληση με τα δικαιώματα του ανθρώπου.

Ο Orson Welles αναστάτωσε μια βροχερή νύχτα του Οκτώβρη 1938 τη Νέα Υόρκη με τον ‘‘Πόλεμο των Κόσμων’’. Για την υποβολή απ’ το ραδιοφωνικά μεταδιδόμενο έργο και τη μαζική υστερία που προκλήθηκε, κανείς δε σκέφτηκε να μηνύσει τον περίφημο κινηματογραφιστή. Παλιότερα ό,τι ενοχλούσε τους ανασφαλείς κρατούντες, για τη διατήρηση της θέσης, ή την επανεκλογή τους σ’ αυτήν, αντιμετωπιζόταν συνήθως άμεσα κατασταλτικά. Οι Φρύνιχοι, απ’ τους αιώνες της απολυταρχίας δεν προστατεύονται ούτε από την ασυλία της Τέχνης, ούτε απ’ το κατοχυρωμένο δικαίωμα ελευθερίας της έκφρασης, ιδίως της κριτικής, της σάτιρας. Στις μέρες μας, τα σύγχρονα μέσα φίμωσης με πολλές μορφές, καλλιτεχνών, δημοσιογράφων και με κάθε μέσον ασκούντων κριτική, είναι πιο ποικίλα και πιο αποτελεσματικά εξουθενωτικά. Και προς τα εκεί, καλό είναι να κατευθυνθεί ο προβληματισμός του αναγνώστη.

Ο συγγραφέας Άντοχος Χαριστίδης συνοδεύει με κατατοπιστικά Επιλεγόμενα το θεατρικό κείμενο, ενώ στην αρχή παραθέτει τα αποσπάσματα μνείας της καταδίκης του Φρυνίχου απ’ τον Ηρόδοτο, τον Πλούταρχο και τον Στράβωνα, με αποδόσεις τους στη νεοελληνική. Η ανάγνωση του βιβλίου (έκδ. Κομνηνός) με τα διεκτραγωδούμενα, ώς τη διακοπή της παράστασης, πάθη των Μιλησίων, γεννά κι ένα συναίσθημα συμπάθειας για τα αθώα θύματα της τραγωδίας των πολέμων, που χωρίς άμεση προοπτική λήξης διεξάγονται ανηλεώς στον πλανήτη…

Παρουσίαση βιβλίου: Θανάσης Λάμπρου, Μονοπάτια, εκδ. Περισπωμένη

 

Το Δυσκολότερο

Πως στο τέλος όλα γκρεμίζονται

μες στο πηγάδι του καιρού

και χάνονται και σβήνονται και πάνε

είναι το ένα.

Το άλλο είναι να ρίξεις τον κουβά

μες στο πηγάδι του καιρού

να βγάλεις άστρα

Το τρίτο – και δυσκολότερο – είναι

να ριχτείς ο ίδιος μες στο πηγάδι του καιρού

να γίνεις άστρο. (σελ. 19)

Τα δικά του, ποιητικά ‘‘Εις εαυτόν’’ έχουν αποτυπωθεί στα ‘‘Μονοπάτια’’ του Θανάση Λάμπρου. Τον γνωρίσαμε απ’ τις γενναιόδωρες προσφορές του στη ΔΒΑ, ένας σεμνός και συνεπής θεράπων της Ποίησης με σημαντική προσφορά και στη δόκιμη μετάφραση μεγάλων έργων απ’ τη Γερμανική γλώσσα. Η ποιητική του ύλη στα ‘‘Μονοπάτια’’ κατανέμεται σε τρεις ενότητες: α΄ με 22 ποιήματα, β΄ με 99 σύντομες εκλάμψεις στίχων & γ΄ με 12 ποιήματα. Ο χώρος που κινείται η γραφή, είναι ο συμπαντικός, τα κοσμολογικά στοιχεία των Iώνων προσωκρατικών‧ ‘‘...οι λέξεις δεν είναι λέξεις, / συμπυκνωμένος ουρανός, χώμα, φωτιά κι αέρας’’ (σελ. 12,  τα βασικά αυτά στοιχεία & σε σελ. 68) και οι ευφάνταστες συνάψεις τους, η αστραπή που καραδοκεί κι επανέρχεται στα ποιήματά του, η φύση με όλα της τα στοιχεία – σύμβολα, η θάλασσα, το ποτάμι – ρυάκι, η Σελήνη, ο σεισμός, ο ρυθμός που ‘‘ορίζει τη ζωή’’ (σελ. 22) και ‘‘μας συγκρατεί’’ (σελ. 15) και μια καλά θεμελιωμένη σχέση οικειότητας με σπινοζικήν, αν επιτρέπεται να πούμε, ιδέα του Θεού (βλ. ποίημα σελ. 26, ‘‘Ο Θεός’’, ο Θεός και σε σελ. 45).

Απ’ τα κοσμολογικά στοιχεία της δημιουργίας και τον επιφαινόμενο θεό, ο ποιητής προσανατολίζεται σε ‘‘Αστραπές που καίνε τα κόκαλα / κι αφήνουν άθικτη τη σάρκα και το δέρμα’’(σ. 44). Μας αποκαλύπτει την εξ αρχής επιλογή του δρόμου της ζωής του ‘‘Για χρόνια έμεινα γονατιστός στα πόδια των δασκάλων / αν και γνώριζα από παλιά : / Τίποτα δεν φυτρώνει / κάτω απ’ των μεγάλων δέντρων τη σκιά. / Τώρα ξέρω: Πρέπει να πάρεις το δρόμο προς τα μέσα, / στο στήθος βαθιά κατοικεί ο θεός’’, (σ. 53). Απ’ τη μαθητεία τους στους μεγάλους του Πνεύματος και του στοχασμού, αφομοιωμένα στοιχεία εμποτίζουν τους στίχους του. Ο Ηράκλειτος, ο Πλάτων, ο Σολωμός, ο Ν.Δ. Καρούζος. ‘‘Τα Υψηλά’’ ανακαλούν στη μνήμη τον Εφέσιο Ηράκλειτο και τον Ζακύνθιο θεμελιωτή της νεοελληνικής ποίησης. Ο Θ.Λ. αποζήτησε, μόχθησε και κατέκτησε τη βαθύτερη γνώση : ‘‘η γνώση πως όλα χάνονται εδώ / για να σμίξουν αλλού όλα μαζί σ’ ένα χορό / […] / ίσως η γνώση αυτή φέρει στο τέλος τη γαλήνη’’, (σ. 17).

 Οι επιλογές οι στρατηγικές του βίου δεσμεύουν, αλλά η ζωή δεν είναι ευθύγραμμη‧ υπάρχουν πτώσεις και ανορθώσεις: ‘‘Ψυχή μου που βούλιαξες στο σκοτάδι / πώς να σε οδηγήσω πάλι στο φως;’’ (σ. 46). ‘‘καλύτερα να μη σε ξέρουν καν οι άνθρωποι’’ (σ. 61). ‘‘Θα βρεις τότε το δρόμο πάλι, / αυτόν που έχασες μέσα σε τόσα άχρηστα πράγματα’’ (σ. 76). Κι ο άνθρωπος, εξ αρχής προσδιορισμένος και παροτρυνόμενος στο δρόμο ( : τον ένα δρόμο, σ. 10) για την κορυφή, τη λυτρωτική κορυφή που δεν έχει σχέση με φιλοδοξίες διάκρισης, αλλά παίρνει ξεκάθαρα οντολογική διάσταση για να χωρέσει ‘‘η απλωσιά πού ’ναι η ψυχή σου’’ (σ. 10). Όχι η απλωσιά της ψυχής, αλλά η ψυχή είναι απλωσιά, μη πεπερασμένη. Στους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες που περιμένουν, συναντάται με την αρχέγονη μοναξιά: ‘‘Μια μοναξιά, πριν γεννηθούμε, μας πήρε απ’ το χέρι’’ (σ. 16). Αυτή δεν αποτελεί μόνον αναγκαία συνθήκη πνευματικής επιβίωσης κι ανόδου, ‘‘Έχτισα μια μοναξιά / όλο λουλούδια και πουλιά’’ (σ. 25). Οδηγεί σε βαθύτερες συνειδητοποιήσεις της μοίρας του σύγχρονου ανθρώπου ‘‘Δοξασμένη η μοναξιά /  ο συντομότερος δρόμος που βγάζει ίσα στον εαυτό μας’’ (σσ. 68-69).‘‘…κανένας δεν σ’ ακούει στην πιο μεγάλη λύπη σου’’ (σ. 70). Και ‘‘Ζει κανείς καλύτερα μέσα στις πόλεις / εκεί που τα βλέμματα διασταυρώνονται σαν σπαθιά / και κανένας δεν γνωρίζει κανέναν’’ (σ. 63). Ταυτόχρονα η μοναξιά αποτελεί κι ένα μαχητό τεκμήριο υπέρβασης προς τη ζωογόνα συλλογικότητα‧ ‘‘αν τη νύχτα σαλπάραμε γι’ αλλού έξω και πέρα απ’ τη φυλακή / όπου μένει κλεισμένος μια ζωή ολόκληρη εκούσια ο καθένας’’ (σ. 33).

Στα ποιήματα ο Θ.Λ. συχνά ωθείται στην αυτοκριτική και τον απολογισμό, διαδρομής και βίου: ‘‘Αρχίζεις να ζεις απ’ τη στιγμή / που γνωρίζεις κι εμπιστεύεσαι τον εαυτό σου’’ (σ. 31). ‘‘Με περιβάλλουν ένα γύρο χάρτινοι τοίχοι. / Μήπως να φύγει άφησα η ζωή;’’(σ. 54). ‘‘Λίγα κατορθώνουμε, μια λαχτάρα είναι όλη η ζωή, / κάνουμε σχέδια, / κινούμε ολοένα αλλά γυρίζουμε μ’ άδεια χέρια’’ (σ. 58). Η διαμόρφωση συν τῷ χρόνῳ μιας ευαίσθητης όσο κι οξυδερκούς συνείδησης, δεν υστερεί και στην αίσθηση του χρέους, λεπτή και βαθύτατα ανθρωπιστική‧ ‘‘ευλογημένο / αυτό που σου δίνεται την κάθε μέρα την κάθε στιγμή / […] το λίγο που σου δόθηκε να το κάνεις πολύ’’ (σ. 34). ‘‘Πάσχισε αδιάκοπα για το καλό’’ (σ. 38). Για να λάβει τη συγκινητική κορύφωση ‘‘άλλο δεν μας μένει  / παρά να πασχίζουμε ολοένα για τα έργα της καλοσύνης’’ (σ. 75). Κι αφού πρόκειται για ποιητή, σπεύδει προκαταρκτικά και πολύ εύστοχα να επισημάνει ‘‘Μπορούμε να δώσουμε μόνο αυτό που μπορεί / ένας μέσα του να δεχτεί σαν μουσική και να το αγαπήσει’’ (σ. 9).

Ο ποιητής έχει τη διαδρομή του‧ πέρασε είδε, ‘‘... την παραφορά / και του ανθρώπινου κοπαδιού τη λύσσα [...] είδες τη διαφθορά να κατατρώει εξαρχής τον τόπο’’ (σελ. 63) έπαθε‧ και σε ρεαλιστική πλατωνική αποδοχή των πραγμάτων, ομολογεί στενάχωρα κι αβίαστα ‘‘Είμαστε ακόμη μακριά πολύ / να δούμε σαν μελέτη θανάτου τη ζωή’’ (σ. 27). Αλλά και σαν ανάνηψη κι αφύπνιση, σε κάμψη προς στιγμήν ‘‘Το μέλλον είναι να βρούμε πάλι τον δρόμο προς τα μέσα, / αυτόν που χάσαμε…’’ (σ. 22). 

Η αξιοσημείωτη προστακτική επιλογή της γραφής του, έχει το χαρακτήρα της προτροπής, στοχαστικής παρακίνησης και προειδοποίησης, σε μια πορεία ζωής στωικά χρωματισμένης. Ενδεικτικοί είναι οι τίτλοι ποιημάτων: ‘‘Λάθε βιώσας, Φεύγε Σιώπα Ησύχαζε, Γνώθι Σαυτόν, Να ζεις, Ακολούθησε τη μουσική, Ζήσε αν μπορείς’’. Η στοχαστική του διάθεση αποκρυσταλλώνεται σε μειλίχιες προτροπές, ευπρόσδεκτες ‘‘Εις εαυτόν’’ και σε καθένα συνειδητά φεύγοντα τη βουή του κόσμου: ‘‘Να είσαι ολιγαρκής και ειρηνικός και απομόναχος / χωρίς να βαραίνεις κανέναν’’ (σ. 20). ‘‘Να κοιτάξεις τον θάνατο κατάματα χωρίς φόβο και τρόμο’’, (σ. 38). ‘‘Κοίταξε να μην αρέσεις στους ανθρώπους αλλά στον θεό’’, (σ. 18). ‘‘Κοίταξε πώς να μη στεγνώσει η ψυχή’’, (σ. 46).

Τι μένει απ’ την αναγνωστική και πνευματική διαδρομή των ‘‘Μονοπατιών’’ κι απ’ το απόσταγμα της πορείας ζωής που επιζητεί να μας μεταγγίσει ο ποιητής; ‘‘ίσως η γνώση αυτή φέρει στο τέλος τη γαλήνη’’ (σ. 17). ‘‘αν κοιτάζαμε και βλέπαμε για πρώτη φορά τον κόσμο όπως είναι, / όχι όπως σχηματίζεται στο θολό μυαλό μας’’ (σ. 33). Μένουν κι οι ωραίες ποιητικές εικόνες, όπως ‘‘Νύχτα πώς λάμπει ο ασάλευτος ωκεανός σου / με τ’ αμέτρητα κεριά να καίνε σαν ψυχές πάνω στα νερά’’ (σ. 42). Ακολουθώντας τα ‘‘Μονοπάτια’’  του Θ.Λ., οι αναγνωστικές διαδρομές μας φέρνουν σε έξοχα ψυχικά τοπία ικανά να εγείρουν το θαυμασμό και να κινήσουν το ενδιαφέρον. Ο στωικά προτρεπτικός χαρακτήρας της γραφής, η λεπτότητα, η ευγένεια κι η αλήθεια - αυθεντικότητα του καταγεγραμμένου συναισθήματος, μακριά απ’ τις ψυχολογικές δίνες και κενολογίες του συρμού, κρατούν την αστραπή που γεννά η ποίηση του Θ.Λ. σε μια διάρκεια θαλπωρής, οικειότητας και συμ-παθείας και μετά την ανάγνωσή της.